Supermarkten zitten met de handen in het haar. Ze zijn via de wet verantwoordelijk, evenals andere ondernemers, om zwerfafval zoals etenswaren, verpakkingen of andere materialen in een straal van 25 meter vanaf de winkelvoordeur te verwijderen. Deze 25-meter regel is al sinds 2008 van kracht maar veel gemeenten en ondernemers zijn hier niet van op de hoogte of gaan hier verschillend mee om. Supermarkten als de Albert Heijn, de Vomar of bijvoorbeeld een McDonalds ruimen een paar keer per dag zwerfvuil rondom hun onderneming op maar het is vechten tegen de bierkaai. Iedereen moet zijn of haar verantwoordelijkheid nemen om zwerfvuil en de plastic soep te verminderen. Gooi afval in de daarvoor bestemde afvalbak, weiger de oeverloze hoeveelheid aangeboden plastic troep zoals bijvoorbeeld rietjes en gebruik een ouderwetse afwasborstel van hout en vezels, weiger de plastic deksel op een koffiebeker of doe eens gek en neem je eigen koffie beker mee. Vaak krijg je dan ook nog korting op je drankje zoals bij de NS. Heel veel tips voor alledaagse gebruiksvoorwerpen kun je hier vinden.
Supermarkt Vomar
Met een papieren tassen actie en een statiegeldactie heeft supermarkt Vomar vorig jaar geld ingezameld voor de Plastic Soup Foundation. Met de opbrengst van deze acties worden op 50 scholen in de buurt van Vomar supermarkten, gastlessen gegeven om leerlingen meer bewust te maken van hun eigen plastic gebruik en zwerfvuil te verminderen.
Het Goois Lyceum in Bussum is altijd al heel bewust op het gebied van duurzaamheid en daarom maakten ze ook graag gebruik van de gastles. Afgelopen vrijdag gaf Petra Olgers, onze nieuwbakken 'Gooise Meerder van 2019' de gastles aan ongeveer 60 AVO/VWO brugklassers.
Er werden veel interessante weetjes verteld. Plastic wordt via een chemisch proces gemaakt van aardolie en wist je dat bijna al het plastic dat ooit geproduceerd is nog steeds in omloop is? Een klein percentage wordt verbrand en de rest zit in de plastic producten die wij gebruiken, ons lijf, de dieren die wij eten, de oceanen, de lucht en de bodem. Ze maakt een onderscheid tussen plastic met een lange levensduur zoals bijvoorbeeld de vloer in de aula van het Goois of de stoelen waar de leerlingen op zitten. Deze hebben een lange 'gebruikslevensduur'. Maar er zijn letterlijk gebruiksvoorwerpen met een 'gebruikslevensduur', de single use plastics, van ongeveer 20 minuten. Zoals bijvoorbeeld boterhamzakjes of de plastic zakjes bij de groenteafdeling. Expres gemaakt dus om niet opnieuw te gebruiken maar om weg te gooien. Dat kan anders. Na een rondje ophalen kwamen Petra en de scholieren tot het meenemen van een metalen broodtrommel naar school en het meenemen van je eigen papieren of stoffen zakje als je bijvoorbeeld een croissantje koopt bij de Vomar.
Zwerfinator
De leerlingen zijn na de Plastic Soup quiz en les op pad gestuurd om 15 minuten lang zwerfvuil op te ruimen. Natuurlijk is het niet leuk om andermans troep op te ruimen. Maar wat de Plastic Soup Surfer en de Zwerfinator doen met bijvoorbeeld het populaire kindervuurwerk 'knetterballen', is inzichtelijk maken hoeveel van deze plastic ballen bij het zwerfvuil terecht zijn gekomen via de app Litterati. Maar liefst 250 bewijsverzamelaars hebben zo'n 45.000 knetterballen in Litterati gedocumenteerd, heeft de Plastic Soup Surfer voor elkaar gekregen dat 9 bedrijven waaronder de HEMA deze niet meer verkopen en is er in de kamer een motie ingediend én aangenomen tegen 'knal plastic'. Zo zie je maar dat een initiatief van één persoon, Zwerfinator Dirk Groot, met hulp van vele mensen en organisaties wel degelijk nieuwe wetgeving tot stand kan brengen.
Je kunt natuurlijk niet verwachten dat pubers een heel uur stil zitten, daarom had Petra een lekker interactieve les vol vragen en een quiz. De leerlingen vonden het best bijzonder dat een commercieel bedrijf als de Vomar deze gastles betaalt maar toch ook wel weer goed. Zoals Petra zegt: "De directeur van de Vomar vindt eigenlijk ook dat er teveel plastic in de winkel ligt maar daar kun je samen wat aan doen. Jij én de winkel". Petra was benieuwd naar het meest opgehaalde zwerfvuil tijdens de 'snack track' door de leerlingen en de 'winnaar' zijn de vele tientallen plastic broodzakjes. Er wordt gekeken of in ieder geval deze vestiging van de Vomar een milieuvriendelijk alternatief hiervoor kan aanbieden. Wordt vervolgd! En het kan niet anders dat de scholieren na deze bijzondere gastles en zwerfvuil opruimexpeditie afval braaf in de vele afvalbakken doen die op het Goois staan.
Een deel van de tientallen plastic broodzakjes die rond het Goois Lyceum werden gevonden.