Over ons

Samen Sneller Duurzaam Gooise Meren (SSD GM) is sinds 2017 een bottom-up beweging van betrokken inwoners, ondernemers, (maatschappelijke) organisaties en gemeente Gooise Meren die met de samenleving en de daarin aanwezige kennis en enthousiasme aan de duurzaamheidsopgaven werken.

​

Wat is het doel van SSD GM?

SSD GM wil lokaal voldoen aan de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties. De doelen van het Klimaatakkoord van Parijs zijn verwerkt in deze SDG’s, net zoals het Parijs-akkoord verwerkt is in de Nederlandse Klimaatwet. Deze doelen worden alleen behaald wanneer iedereen meedoet en samenwerkt (SDG 17). Zowel van onderop (bottum-up) als van bovenaf (top-down). Dat willen wij doen door zo veel mogelijk beweging en samenwerking te creëren, onder inwoners, ondernemers, overheid en maatschappelijke instellingen.

Onze aanpak

De aanpak van SSD GM is gebaseerd op het zo veel mogelijk benutten en betrekken van bottom-up: het stimuleren en benutten van de ideeën, energie en initiatiefkracht die al aanwezig zijn in onze eigen gemeente.

Hoe zijn we begonnen?

SSD GM startte in 2017 met een groep van ongeveer 100 mensen uit Gooise Meren tijdens een werkatelier. Deze groep, onder leiding van toenmalige wethouder Gerben Struik, bestaat uit inwoners,  ondernemers, maatschappelijke organisaties en  gemeentemedewerkers. Alle deelnemers zijn intrinsiek gemotiveerde mensen die als doel hebben de duurzame transitie te versnellen. De groep heeft zichzelf verdeeld in verschillende werkgroepen die elk een bijzondere aandacht en affiniteit hadden met een van de volgende thema’s:

• Alle gebouwen en woningen aangesloten op niet-fossiele energie.

• Slimmere en groene mobiliteit.

• Afvalloze samenleving.

• Gezond lokaal voedsel.

• Biodiversiteit als maat der dingen.

• Samen duurzaam voortleven.

 

Hoe ziet onze beweging er nu uit?

Inmiddels zijn we bijna zes jaar verder en is onze beweging verder gegroeid. Veel oorspronkelijke en nieuwe deelnemers zijn geëvolueerd in nieuwe samenwerkingsverbanden:

• Energie Coöperatie WattNu, met trekker en voorzitter Miel Jansen.

• GooiDelen, Duurzame mobiliteit, met trekker Jesse van de Hoven.

• BACO werkgroep Circulaire Economie, met als kwartiermaker Alje Kuiper.

• Actieplan Gooise Meren 100% zwerfvuilvrij, projectgroep met trekker Karin Hille.

• Werkgroep Stadslandbouw, met als kwartiermaker Katharina Prause.

• Werkgroep Duurzaam Onderwijs, met als kwartiermaker Maya Heinsbroek.

• De Groene Ruijter, versterking biodiversiteit en groen, met als trekker Regina Berends en Rob Ebeling.

• Ondersteunende werkgroepen, lees daar hieronder meer over.
   

Hoe zorgen we voor beweging?

De trekkers en kwartiermakers zijn allen gericht op het versnellen van de verschillende transitie opgaven. Transities gaan niet zozeer over oplossingen, maar over structurele veranderingen in denken, doen en organiseren. We onderscheiden in hoofdlijnen drie (verander)fasen van een transitie:

• BOEIEN: bewustzijn creëren.

• BINDEN: samenwerking tot stand brengen.

• DOEN: initiatieven stimuleren, ondersteunen en van de grond krijgen.

Het versnellen van de duurzame transities komt tot stand door het stimuleren van bovenstaande (verander)fasen en kan gezien worden als de ‘core business’ van SSD GM. Omdat onze aanpak ‘bottom-up’ is, staan we voortdurend open voor nieuwe duurzame thema’s en initiatieven die er uit de samenleving voortkomen. Zo zien we aandacht voor nieuwe thema’s als de noodzaak van een meer lokaal en gezonder voedselsysteem, de versterking van de biodiversiteit, of de opkomst van nieuwe democratische vormen, als bijvoorbeeld ‘het burgerberaad’.

Samenwerking met de gemeente

Een goede samenwerking met de gemeente is een belangrijke basis voor onze beweging. Er is in de loop van de jaren een sfeer van openheid en vertrouwen gegroeid tussen SSD GM en de verschillende afdelingen van de gemeente. Zo werken bijvoorbeeld de kwartiermakers en trekkers samen met de beleidsadviseurs van de gemeente. Op deze manier levert de bottom-up beweging input aan het te voeren beleid en draagt ze bij aan de uitvoering van de verschillende uitvoeringsplannen van de gemeente.

​

Hoe is de ondersteuning van de beweging georganiseerd?

De beweging wordt op gang gehouden door een aantal  ondersteunende werkgroepen: de Vliegwiel Groep, het Operationele Team, de Vlechters en de Stichting Gerben Struik.

Vliegwiel Groep

De Vliegwiel Groep is voortgekomen uit de oorspronkelijke Initiatiefgroep van SSD GM. Het is de stuurgroep die probeert het overzicht en de overall koers van de beweging te bewaren en tegelijkertijd de interne en externe verbinding met alle belanghebbenden te onderhouden. De leden van de Vliegwiel Groep bestaan uit vertegenwoordigers van de gemeente, inwoners, ondernemers en maatschappelijke instellingen. De Vliegwiel Groep komt tweemaal per jaar bij elkaar.

Operationeel Team

Dit team verleent directe ondersteuning bij nieuwe vragen of initiatieven uit de beweging. De ondersteuning kan bijvoorbeeld zijn: het leggen van de juiste contacten, het adviseren bij de
ontwikkeling van ideeën naar initiatieven, het verlenen van kleine subsidies uit het Initiatievenfonds, het bijhouden van relevante ontwikkelingen, het afstemmen met andere werkgroepen, et cetera. Het Operationele Team, bestaat uit de SSD GM kwartiermaker, de beleidsadviseur duurzaamheid van de gemeente en een vertegenwoordiger van de SSD GM Vlechters Groep. Dit Operationeel Team voert wekelijks overleg.

​

Vlechters

Voor communicatie en evenementen zijn er de Vlechters. Deze groep houdt zich bezig met communicatie en evenementen, maar fungeert ook als 'Haarlemmerolie' tussen de verschillende groepen en initiatieven. De Vlechters komen één keer per maand bij elkaar.

Stichting Gerben Struik

Tot slot is er de Stichting Gerben Struik, vernoemd naar de initiatiefnemer van onze beweging. De stichting heeft als doel de SSD GM beweging in de breedst mogelijke zin te ondersteunen. Omdat een beweging geen rechtsvorm kent is deze Stichting opgezet, die zich voornamelijk bezighoudt met het werven van externe fondsen voor de verschillende duurzame initiatieven in onze gemeente. De stichting heeft een eigen bestuur, een huishoudelijk reglement en uiteraard geen winstoogmerk. De doelen van de Stichting en SSD GM zijn dus gelijk. Het Stichtingsbestuur overlegt elke twee maanden.

​

Aan wie en hoe biedt SSD GM ondersteuning?

SSD GM ondersteunt in principe iedereen die zich in Gooise Meren wil inzetten voor de verschillende duurzame opgaven van onze tijd. SSD GM is er voor kleine- én grote initiatieven, voor inwoners en bedrijven. SSD GM levert ondersteuning in de volgende vormen:

• als eerste aanspreekpunt of loket voor inwoners en organisaties in de gemeente;

• als bruggenbouwer en verbinder binnen de beweging en de omgeving;

• als bron van kennis en deskundigheid;

• als partner in het vinden van fondsen (Stichting Gerben Struik);

• als samenwerkingspartner van de gemeente en regio Gooi & Vechtstreek; 

• als communicatiekanaal en medeorganisator van evenementen.
   

SSD GM levert ondersteuning met name in de beginfase van een idee, initiatief, project of business plan. Zodra het initiatief groeit en de bruggen zijn gelegd naar de nieuwe partners, draagt SSD GM het stokje over aan die nieuwe samenwerkingspartners. SSD GM ondersteunt initiatieven niet langjarig, maar wil juist dat zetje/vertrouwen geven dat nodig is, juist in de kwetsbare beginfase van een initiatief.

​

Uitgangspunten Bottom-up aanpak

SSD GM wil de beweging/transitie naar een duurzamere gemeenschap versnellen door het stimuleren van bottom-up initiatiefkracht. Belangrijke uitgangspunten hiervoor zijn:

1. Transities versnellen naar kantelpunt
Omdat duurzame opgaven en transities een zeer lange periode bestrijken is het beleid erop gericht om zo veel mogelijk ondersteuning te bieden aan bottom-up initiatieven tot het zogenaamde kantelpunt. Er is sprake van een kantelpunt wanneer de gemeenschap op eigen kracht een transitie doorzet. Er is dan sprake van een verandering niet alleen van denken, maar ook van doen en organiseren. We volgen hier de beginselen van de transitie
leer van Jan Rotmans.

Voorbeelden van succesvolle initiatieven uit de samenleving die zich inmiddels op eigen kracht verder ontwikkelen zijn: de Energie Coöperatie WattNu en het Zwerfvuil Actieplan/team Gooise Meren 100% zwerfvuilvrij.

​

2. Structurele samenwerking met de lokale overheid
Een sterk punt van SSD GM is dat de gemeente integraal onderdeel is van de beweging. De gemeente is immers een belangrijke partner die vanuit verschillende rollen de duurzaamheidsopgaven en transities kan versnellen. Vanuit haar visie op  burgerparticipatie staat de gemeente open voor samenwerking en faciliteert en ondersteunt zij diverse duurzaamheidsinitiatieven. Daarnaast vindt de gemeente het van belang om bij het opstellen van beleid en uitvoeringsplannen samenwerking met partners in de samenleving te zoeken. Kortom, een goede samenwerking met de gemeente is een belangrijk  fundament. Gezamenlijk kijken we dan ook met trots terug op de inmiddels behaalde resultaten vanuit SSD GM.

3. Samenwerking van inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties
Naast samenwerking met de gemeente is samenwerking met deze stakeholders zeer van belang. Om dit praktisch haalbaar te maken werkt SSD GM daarom zo veel mogelijk met belangenorganisaties. Voor bewoners zijn dat vaak de bewonersplatforms en voor ondernemers zijn dat de verschillende Ondernemersverenigingen. Maar ook maatschappelijke organisaties zijn van belang, zoals bijvoorbeeld: Versa Welzijn, de lokale bibliotheken en de Tomin Groep.

​

4. Communicatie en campagnes
Communicatie over duurzame thema's, initiatieven en ontwikkelingen is deel van het fundament om de transities te ondersteunen en te versnellen. De regelmatige uitingen via de website, social media en campagnes zorgen ervoor dat steeds meer mensen en organisaties zich aansluiten, het draagvlak vergroten en uiteindelijk gaan participeren in de transities.

5. Financiële ondersteuning SSD GM kwartiermakers
SSD GM weet dat de tijd en energie die wordt geleverd door de ondersteunende werkgroepen van SSD GM niet alleen op basis van vrijwillige inzet gedaan kan worden. Daarom is het van belang dat de gemeente de inzet van de SSD GM kwartiermakers ook financieel ondersteunt.

​

Lees meer over onze initiatieven en werkgroepen/thema's.